بررسی تحلیلی گفتمان شیعی در چند نگاره حضرت علی(ع) از دوره های ایلخانی تا صفوی

نویسندگان

علیرضا مهدی زاده

alireza mehdi zadeh shahid bahonar university of kermanدانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

حضرت علی(ع) یکی از پر بسامدترین مضامین تصویرسازی در نگارگری ایران بوده است، با این همه شمایل حضرت در نسخه نگاره های دوره های مختلف، یکسان به تصویر در نیامده است. با توجه به اینکه حضرت علی(ع) با ویژگی ها و صفات پسندیده متعددی شناخته می شود و روایت های گوناگونی پیرامون زندگی و شخصیت آن بزرگوار، در اسلام به خصوص شیعه (اثنی عشری) مطرح شده، هدف اصلی این مقاله، بررسی شمایل نگاری حضرت علی(ع) در نگارگری ایران بر اساس روایت است. بدین منظور، پاره ای از نگاره های شاخص دربرگیرنده شمایل حضرت از دوره های ایلخانی تا صفوی، از جنبه شکلی، محتوایی و روش بیانی، توصیف و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که شمایل حضرت علی(ع) در نگارگری دوره های ایلخانی، تیموری و ترکمن، بر اساس روایت های تاریخی، قهرمانی و پهلوانی ـ اسطوره ای، به تصویر درآمده است، درحالی که در دوره صفوی، متأثر از غلبه شیعه فقاهتی ـ اثنی عشری، شاهد بازنمایی شمایل حضرت بر اساس روایت های شیعی هستیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تحلیلی گفتمان شیعی در چند نگاره حضرت علی(ع) از دوره‌های ایلخانی تا صفوی

حضرت علی(ع) یکی از پر بسامدترین مضامین تصویرسازی در نگارگری ایران بوده است، با این همه شمایل حضرت در نسخه‌نگاره‌های دوره‌های مختلف، یکسان به تصویر در نیامده است. با توجه به اینکه حضرت علی(ع) با ویژگی‌ها و صفات پسندیده متعددی شناخته می‌شود و روایت‌های گوناگونی پیرامون زندگی و شخصیت آن بزرگوار، در اسلام به خصوص شیعه (اثنی عشری) مطرح شده، هدف اصلی این مقاله، بررسی شمایل‌نگاری حضرت علی(ع) در نگارگر...

متن کامل

تحلیل نگاره های دارای مضمون شیعی مربوط به دوره های ایلخانی، تیموری و ترکمن براساس گفتمان تشیع (دوازده امامی)

در این مقاله تعدادی از نگارههای دارای مضمون شیعی مربوط به دورههای ایلخانی، تیموری و ترکمن، براساس گفتمان تشیع )دوازدهامامی( مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتهاند. گفتمان تشیع، مجموعهای منسجم از مفاهیم، باورها و روایتها را دربرمیگیرد ً انتظار میرود در که با در اختیار گرفتن ذهنیت شیعیان، در تمامی جوانب زندگی فردی و اجتماعی آنان بازتولید میشود و منطقا صورت و محتوای نگارههای دارای مضامین شیعی نیز به ظهور...

متن کامل

بررسی نگاره پرنده در منسوجات از دوره ایلخانی تا پایان صفوی

لباس از دیرباز بخشی از پیکره فرهنگی هر قوم و ملیت انسانی بوده است که همواره در پیوندی نزدیک با اندیشه و باورهای آن جامعه بوده است. در این میان نقوش تزئینی به کار رفته در منسوجات و البسه در بیان اندیشه ها و عقاید طراح و به تبع آن سلیقه ی پوشنده نیز نقش مهمی را ایفاء می¬کنند. نقش پرنده یکی از مهم¬ترین نقوشی است که همواره مورد توجه طراحان بوده است و در غالب آثار هنری ایران، به ویژه منسوجات به وفور...

تأثیر اندیشه‌های شیعی- صوفی بر معماری شهری کاشان (از دوره ایلخانی تا آغاز صفویه)

کاشان از دیرباز به‌عنوان پناهگاه علویان و یکی از اولین شهرهای شیعه‌ نشین ایران مطرح است. این شهر که سابقه تاریخی آن به هفت هزار سال پیش در تپه‌های سیلک می‌ رسد، پس از گشودن دروازه‌های خود به روی سپاه اسلام در سال 24 ه.ق اسلام را پذیرفت و طولی نکشید تا نشانه‌های مذهب تشیع در آن ظاهر شود. در این میان بزرگانی از صوفیه که نقش پررنگی در گسترش تعالیم ابن عربی و سهروردی داشتند، در کاشان ظهور کردند. کا...

متن کامل

بررسی نگاره"نبرد اسفندیار و سیمرغ"در شاهنامه از دوره ایلخانی تااخر دوره صفوی

از گذشته تا به امروز شاهنامه فردوسی یکی از مهمترین کتاب هایی است که همواره مورد توجه نگارگران بوده است. نگارگران در هر دوره تاریخی، با توجه به ویژگی های نگارگری رایج در آن زمان، خلاقیت های شخصی و سلیقه حامیان به گونه های متفاوت از یک موضوع و مجلس آثار خود را از داستان های شاهنامه به نمایش گذاشته اند. گرچه در تمامی این آثاراصول و مبانی نقاشی ایرانی نیز رعایت شده که از جمله نقاط مشترک در همه نگار...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

جلد ۷، شماره ۲۴، صفحات ۳۵-۴۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023